Een speels rapport, maakt dat lezers door blijven lezen

Heijmans duurzaamheidsverslag 2010

Kenmerken: Separaat verslag, PDF: 51 pagina’s + interactief verslag, rapportage sinds 2008, GRI toepassingsniveau B, Geen assurance, Nederlandstalig.

Het verslag heeft de naam gekregen: Duurzaamheid duurt het langst. Origineel. Boven de titel staan 3 frisse iconen, die staan voor Verstand, Gevoel en Moed. Dit is allemaal veel te leuk, om te beschrijven, ervan uitgaande dat Heijmans geen bezwaar maakt tegen mijn complimenten, voeg ik het plaatje in:

Iconen Heijmans Duurzaamheidsverslag PPP

Nog 1 citaat, en dan ga ik weer zelf schrijven: Duurzaamheid volgens Heijmans is als the yellow brick road uit The Wizard of Oz. Een kronkelig pad waarvan niemand precies weet waarheen het leidt. Je hoopt op behoud van het goede. De barrières en tegenkrachten komen steeds weer terug. Maar gaandeweg zie je dingen gebeuren, die je niet voor mogelijk had gehouden. De weg is geplaveid met kansen. Ik weet nu al, dat het lezen van dit verslag geen straf zal zijn.

Functioneel origineel

Het jaarverslag is frivool en origineel: Functioneel origineel! Boven een wolk van iconen toont Heijmans de hoofdlijn van het verhaal beschreven in tekstwolkjes met concrete doelstellingen, activiteiten en projecten. Aan de onderkant staat het bijbehorende verhaal. De vorm is al met al veelbelovend en nodigt uit tot verder lezen, nu kijken of de tekst ook informatief genoeg is.
Opvallend genoeg bevat het verslag geen introductie van de voorzitter. Vrijwel elk verslag laat zien dat duurzaamheid gedragen wordt door de top en wat de visie de voorzitter is. In dit geval mis ik het niet, omdat het verslag bruist van de ambitie. De juiste ambitie, want de onderwerpen zijn wat wij in duurzaamheidsland ‘materieel’ noemen: onderwerpen die grote impact hebben in het betreffende bedrijf.

  1. Terugdringen energieverbruik en CO2-uitstoot. ‘Motivatie: de gebouwde omgeving verbruikt ongeveer 40% van de energie in Nederland. Daarnaast benodigen onze bedrijfsactiviteiten energie en kost het maken, produceren en het transporteren ervan naar bouwwerken energie.’ Wat mij betreft is dit een gemiste kans om meteen te tonen dat dit belangrijk is voor de derde P: Profit. Minder CO2 is logischerwijs het gevolg van een lager verbruik, wat verwijst naar een kostenbesparing. Daarnaast is de CO2 Prestatieladder een sleutel naar winst. In navolging van ProRail maken nu ook RijksWaterStaat en de RijksGebouwenDienst gebruik van de CO2 Prestatieladder. Een lagere CO2 uitstoot verbetert de kans een aanbesteding te winnen.
  2. Verminderen hoeveelheid afval. ‘Motivatie: 40% van al het afval in NEDERLAND bestaat uit bouwafval. Deels is dat afkomstig uit nieuwbouw en renovatie. Recycling kan uitputting van grondstoffen tegengaan en energie besparen.’ Dat zijn nog eens cijfers. Hieruit blijkt dat een duurzame bouwwereld echt een verschil voor het land kan maken. Helder!
  3. Verminderen grondstofgebruik. ‘Motivatie: bouwactiviteiten kunnen leiden tot uitputting van bepaalde grondstoffen en verlies aan biodiversiteit. Met name gebruik van een aantal basisstoffen zoals hout, steen, staal en beton is in de sector van belang.’ Wederom een uitstekende uitleg. Buitenstanders worden hier op een eenvoudige manier meegenomen in het beslissingsproces.
  4. Duurzaamheid een rol laten spelen in de keten. ‘Motivatie: 60-70% van de omzet is ingekocht in de vorm van diensten of producten. Door duurzaamheid een rol te laten spelen wordt impact gecreëerd in de gehele keten. Heel goed, wanneer een bedrijf duurzaamheid opneemt in haar ‘raamcontracten’.’ Ben benieuwd of Heijmans, aangespoord door het succes van de CO2 prestatieladder, duurzame  aanbestedingen beter waardeert.
  5. Verbeteren veiligheid ‘Motivatie: de bouw is een relatief onveilige branche als het gaat om ongevallen en arbeidsongeschiktheid. Als grote werkgever wil Heijmans hier verbetering in aanbrengen.’ Hiervoor wordt een incident frequentie (IF)berekend. Een IF van 9,7 is hoger dan haar belangrijkste concurrenten, maar het doel van 7 of lager is beter dan die van de concurrenten. Een gemiddelde verzuimduur van 205 uur is wel erg veel: dat is 5 werkweken. De bouw is natuurlijk ook een fysiek zwaar beroep, met grotere risico’s dan in veel andere bedrijfstakken.
  6. Verbeteren diversiteit ‘Motivatie: als grote werkgever in de branche komen zaken als vergrijzing en talentschaarste op ons af. Bovendien leiden divers samengestelde teams tot een hogere creativiteit en meer risicomijdend gedrag hetgeen goed is voor de continuïteit van de onderneming.’ Meer vrouwen aannemen zal nog wel een lastige klus worden. Nu is dat 10%. En ik weet dat dit bij bouwbedrijven voornamelijk kantoorpersoneel is. Maar het streven is lovenswaardig, en de motivatie verwijst heel juist naar de derde P: Profit.

MVOptimist is erg te spreken over dit frisse en leesbare verslag. Mijn oprechte complimenten! Toch heb ik wel een bezwaar: Er is weinig aandacht voor dilemma’s. Het verslag gaat vrijwel alleen over wat er allemaal goed gaat bij Heijmans. Misschien is het een idee om volgend jaar naast een spannende vorm, ook wat spannende inhoud toe te voegen:

  1. Hoe staat Heijmans in de commotie rondom de bouwfraude?
  2. Van oudsher heeft de bouw een vrouwonvriendelijk karakter. Is dat een issue bij Heijmans?
  3. Projecten worden vaak samen met concurrenten uitgevoerd. Hoe is dat om met een voorloper of een achterblijver samen te werken?
  4. Zowel de consumentenmarkt als de overheid loopt regelmatig achter op de ambities van Heijmans. Gaat Heijmans de ambities bij stellen, of is ze bewust een frontrunner die voor de troepen uit wil lopen?

 

Wat kan men leren van het duurzaamheidsverslag van Heijmans

Een speels rapport, maakt dat lezers door blijven lezen. Heijmans heeft bewust een laagdrempelig rapport geschreven, dat lekker leest. Ik denk dat dit rapport daarom beter dan gemiddeld gelezen wordt.
Hoe beter gebalanceerd een verslag, hoe geloofwaardiger het document. Een goed maatschappelijk jaarverslag geeft een lezer een afgewogen beeld van de identiteit van het bedrijf: wie zijn wij, wat maken wij en hoe doen we dat. Dit mooie en goede rapport is voor mij niet kritisch genoeg om het een zelfbewust rapport te kunnen noemen. Een vleugje meer dilemma’s, een greintje zelfkritiek… en ik zou dit voorgedragen hebben als het beste verslag van 2011.

Geplaatst in Jaarverslag 2010 en getagd met , .

3 reacties

  1. Bedankt voor de beoordeling. Het geeft gelukkig aan dat we de juiste toon geraakt hebben en het inspireert ons tot het verder uitwerken van deze ingeslagen weg.

    Ten aanzien van de dilemma’s denk ik zeker dat we die aan de orde hebben gesteld, zelfs in een apart hoofdstuk op blz.48. Dat we daarmee niet alle dilemma’s raken kan ik me voorstellen. Op twee dilemma’s wil ik hier graag nader op ingaan.
    Ten aanzien van het aantal vrouwen in het bedrijf hebben we ons zelf concrete doelstellingen opgelegd (blz. 14) omdat we dit zien als een nadrukkelijke kans voor de toekomst.
    Ten aanzien van het koploperschap: Heijmans heeft na de publicatie van het verslag aangekondigd dat we alleen nog bouwen met duurzaam hout, ook als de opdrachtgever daar niet om vraagt (en er voor betaald).

    Bedankt voor de recensie en we nemen de opmerkingen graag mee in het volgende verslag.

    Robert Koolen – Programma Manager Duurzaamheid Heijmans

  2. Goed om te zien dat Heijmans de stakeholder dialoog aan gaat. Dit bewijst dat duurzaamheid serieus genomen wordt.
    En ongevraagd FSC gebruiken… daar houdt de MVOptimist van. Niet zozeer omdat hij dat zelf ook zou doen, maar omdat intrinsieke motivatie zo’n krachtige en zuivere bron is!

  3. Menno,
    Mag ik je wijzen op het nieuwe duurzaamheidsverslag over 2011 van Heijmans dat 1 maart 2012 is uitgekomen, samen met ons reguliere verslag en ons innovatieverslag?

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.